Listopad to miesiąc walki z rakiem prostaty i innymi męskimi nowotworami. Badaj się i zmień styl życia – radzi łódzki oddział NFZ.

Podczas gdy październik jest miesiącem świadomości raka piersi, w listopadzie czas przypomnieć sobie o nowotworach męskich narządów płciowych. Dlatego w listopadzie w wielu krajach świata prowadzona jest akcja o nazwie Wąsopad. W listopadzie wielu mężczyzn celowo zapuszcza wąsy, by przełamać tabu i zachęcić mężczyzn do badania narządów płciowych.

Problem jest poważny, bo męskie nowotwory są bardzo częste. Rak prostaty, zwany też rakiem stercza lub rakiem gruczołu krokowego, jest obecnie najczęściej wykrywanym nowotworem u mężczyzn. Zapada dziś na niego więcej mężczyzn niż na okrytego złą sławą raka płuc, a liczba zachorowań ciągle wzrasta. Szacuje się, że jeden na dziewięciu mężczyzn w Polsce na raka prostaty zachoruje.

To nowotwór bardzo śmiertelny, zaledwie co trzeci chory żyje z diagnozą dłużej niż pięć lat. Powodem jest zbyt późne wykrywanie tej choroby. Gdy są już przerzuty raka tego trudno wyleczyć. Ale wcześnie wykryty rak gruczołu krokowego jest w 9 przypadkach na 10 wyleczalny.

Rak prostaty to głównie choroba mężczyzn starszych, połowa przypadków diagnozowana jest po 70. roku życia, a objawy - takie jak częste oddawanie moczu czy problemy z erekcją - łatwo pomylić z powszechnym wśród wiekowych panów łagodnym przerostem prostaty.

Winna jest też wrodzona niechęć mężczyzn do badań profilaktycznych. Panowie generalnie badają się rzadziej niż panie, a uchodzących z krępujące badań prostaty mężczyźni unikają szczególnie.

Tu znajdziesz przygotowane przez NFZ informacje o raku prostaty

Tymczasem jednym z podstawowych badań profilaktyki tego nowotworu jest proste badanie z krwi – oznaczanie stężenia markera PSA, którego komórki nowotworowe prostaty produkują więcej niż zdrowe. Można je wykonać bezpłatnie na NFZ na przykład w ramach pakietu badań Profilaktyka 40 Plus dla mężczyzn. Może też zlecić je lekarz POZ.

Badanie PSA u mężczyzn powinno być traktowane tak jak mammografia i cytologia u kobiety i tak samo oczywiste. Oznaczenie PSA powinno się robić regularnie po 50. roku życia, a jeśli w rodzinie były przypadki raka prostaty to nawet wcześniej. Warto wiedzieć, że nieprawidłowe wyniki nie zawsze świadczą o nowotworze, dlatego w takim wypadku lekarz zaleci dalszą diagnostykę, w tym podstawowe badanie per rectum (palcem przez odbyt) lub nowoczesne przezodbytnicze badanie USG. Po ewentualnym wykryciu nowotworu lekarz zaproponuje dalsze postępowanie.

Warto się badać, bo możliwości leczenia są coraz lepsze i refundowane przez NFZ, także najbardziej nowoczesne operacje chirurgiczne z użyciem robota. Można je wykonać także w regionie łódzkim.

Ale męski układ moczowo-płciowy może też być miejscem pojawiania się innych nowotworów. U młodych mężczyzn, głównie między 20 a 44 rokiem życia, pojawić się może rak jądra. Choroba ta rozwija się bardzo szybko, profilaktyką jest samobadanie jąder w poszukiwaniu stwardnień, które młodzi mężczyźni powinni przeprowadzać nawet co dwa tygodnie.

Między między 50. a 70. rokiem życia może pojawić się nowotwór nerki, a po 45. roku życia – rak pęcherza moczowego.

Nie wszystkie zmiany w obrębie męskich narządów płciowych muszą oznaczać nowotwór. Wiele z nich to zmiany łagodne lub objawy innych dolegliwości. Jednak zawsze należy skonsultować je bez zwłoki z lekarzem.

- Wczesne wykrycie raka to szansa na jego całkowite wyleczenie i długie życie – podkreśla Anna Leder z Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Najpierw należy się zgłosić do lekarza pierwszego kontaktu, który w razie potrzeby wystawi skierowanie do urologa.

Ryzyko zachorowania na męskie nowotwory mocno zwiększają bowiem niezdrowe zachowania, niewłaściwa dieta, siedzący tryb życia, otyłość, palenie papierosów i picie alkoholu. Warto rzucić tytoń, o ograniczyć mięso, tłuszcze zwierzęce i produkty przetworzone, a zjadać więcej warzyw, owoców, orzechów zdrowych tłuszczów roślinnych i produktów pełnoziarnistych. Można przy tym skorzystać z gotowych diet przygotowanych przez NFZ i dostępnych w portalu www.diety.nfz.gov.pl.

Na męskie nowotwory wpływa też podwyższony poziom androgenów i obciążenia genetyczne.

Tu znajdziesz sprawdzone informacje o raku prostaty, raku jądra i raku prącia